Wat is de Nationale herdenking 15 augustus?

De Nationale herdenking 15 augustus vindt elk jaar plaats bij het Indisch Monument in Den Haag.

Het is een officiële herdenking waar slachtoffers van de Japanse bezetting en de gevolgen na de oorlog centraal staan. Daarbij gaat het om burgers, militairen en iedereen die getroffen werd door de nasleep van de oorlog.

De ceremonie is nationaal erkend en wordt breed gevolgd, zowel door aanwezigen als via de media.

Geschiedenis en ontstaan

In de jaren zeventig organiseerden leden van de Indische gemeenschap kleine herdenkingen. Hun doel was erkenning voor de slachtoffers en aandacht voor hun verhalen.

In 1980 werd de Stichting Nationale Herdenking 15 augustus 1945 opgericht. Acht jaar later, in 1988, vond de eerste officiële herdenking plaats bij het Indisch Monument in Den Haag.

Daarmee kreeg deze dag een vaste plek in de nationale herinneringscultuur. Voor de Indische gemeenschap betekende dit erkenning, voor Nederland werd het een bredere nationale herdenking.

Hoe ziet de herdenking er vandaag uit?

De herdenking volgt elk jaar een vast patroon. Er zijn toespraken van nabestaanden en vertegenwoordigers, er worden kransen gelegd en er klinkt muziek. Het Wilhelmus wordt gezongen en er is een minuut stilte. De vlag hangt halfstok. Tienduizenden mensen volgen de ceremonie live of via televisie.

De Melati, de Indische jasmijn, is het symbool van de herdenking. Deze bloem staat voor respect, herinnering en verbondenheid.

Wat betekent deze herdenking voor de samenleving?

De oorlog in Azië en de grootschalige ontheemding die volgde hebben diepe sporen nagelaten.

Die ervaringen werken tot op de dag van vandaag door. In families, maar ook in onze samenleving als geheel.

Inmiddels hebben zo’n 2 miljoen Nederlanders een Indisch oorlogsverhaal in hun familiegeschiedenis. Voor hen is dit niet alleen een nationale herdenking, maar ook een persoonlijk moment van erkenning en herinnering.

De Tweede Wereldoorlog in Azië raakte mensen met veel verschillende achtergronden. Indische, Papoea. Afrikaanse, Molukse, Hollandse, Chinese en Indonesische burgers en militairen kwamen om of droegen de gevolgen hun leven lang mee. Die brede diversiteit laat zien hoe groot en ingrijpend deze geschiedenis was.

Tegelijkertijd maakt de herdenking duidelijk dat vrijheid en vrede geen vanzelfsprekendheid zijn. Het is een kans om verhalen door te geven en generaties met elkaar te verbinden.

Vfonds en ondersteuning

Vfonds ondersteunt de Nationale Herdenking 15 augustus. Met deze bijdrage houdt Vfonds erkenning, herinnering en verbondenheid rond deze dag levend.

Zo krijgen lessen uit oorlog en conflict betekenis in het nu.